سینا ابهری

افزایش تمرکز در کودکان، راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن

بسیاری از والدین در جلسات مشاوره از متخصصین می پرسند که چطور حافظه فرزندمان را تقویت کنیم و باعث افزایش تمرکز او شویم. زمانی که کودکتان شما را کلافه کرده است و بسیار زیاد جست و خیز می کند و هنگامی که با او صحبت می کنید به حرف های شما توجه نمی کند و تکالیف مدرسه اش را به درستی و به طور کامل انجام نمی دهد و وسایلش را در مدرسه و هر جای دیگر جا می گذارد و نمی تواند نظم را رعایت کند.

تحمل رعایت نوبت در بازی ها و فعالیت های گروهی را ندارد  و کاری را شروع کرده و نصفه کاره رها می کند به این معناست که او با مشکلاتی نظیر توجه و تمرکز رو به رو می باشد و شما باید سعی کنید راه حلی را بیابید که باعث افزایش تمرکز و توجه او شود، در ادامه این مقاله به بررسی این موضوع می پردازیم و از نظر روانشناسی آن را مورد بررسی قرار می دهیم پس مطالب این مقاله را تا انتها مورد مطالعه قرار دهید.

 روش های افزایش تمرکز در کودکان

مشکل تمرکز به دلایل مختلفی در میان کودکان به وجود می آید، یکی از شناخته ترین دلایل آن بیماری بیش فعالی و نقص توجه می باشد کودکانی که به بیماری بیش فعالی دچار می شوند معمولا در کنار مشکلات تمرکز  فعالیت بسیاری دارند که این فعالیت ها نسبت به همسالان خودشان طبیعی نیست البته احتمال دارد که کودک به اختلال نقص توجه دچار شود و با مشکلاتی رو به رو شود که در این صورت نشانه ها و علائم بیش فعالی در آن نمود ندارد.

باید این نکته را در نظر بگیرید که کودکی که دچار مشکلات توجه می شود حتما بیش فعال نمی باشد و احتمال دارد مشکل اصلی کودک در توجه و تمرکز او نباشد بلکه به خاطر استرس و اضطراب و حالت های روانی، اختلالاتی در او به وجود آمده باشد که بر روی تمرکز او اثر گذاشته است این مسئله در کودکانی که سن کمی دارند و دبستانی هستند بسیار دیده می شود.

هم چنین دانش آموزانی که فشار زیادی را باید تحمل کنند، والدینشان با آن ها رفتارهای سخت گیرانه دارند یا به دلایل مختلفی در مدرسه دچار اضطراب و استرس هستند در این صورت نمی توانند عملکرد طبیعی خودشان را حفظ کنند و در بسیاری از موارد با مشکلات حافظه و دشواری هایی در توجه دچار می شوند که در این خصوص بهتر است از روانشناس متخصص در حوزه کودک کمک بگیرند تا راهنمایی های لازم را در اختیار آن ها قرار دهند.

آیا برای افزایش تمرکز و توجه کودک باید داروی ریتالین مصرف کند؟

بسیاری از والدین بر روی داروهایی که به فرزندشان می دهند بسیار حساس هستند این حساسیت آن ها تا حدی به جا می باشد زیرا اگر کودک داروی اشتباهی استفاده کند بر روی ذهن و روند رشدی او تاثیر منفی می گذارد و باید به این نکته توجه کنید که هر مشکل توجیهی نیازمند مصرف ریتالین نمی باشد این دارو تنها زمانی که بیش فعالی کودک تشخیص داده شود مورد تجویز قرار می گیرد و در صورتی که کودک غیر بیش فعال آن را استفاده کند اثرات مخربی بر روی او خواهد داشت و مشکلاتی را برای او به وجود می آورد.

برای این که بخواهید بیش فعالی را به درستی تشخیص دهید باید از روانشناس فهمیده و باتجربه کمک بگیرید و در هنگامی که نیاز باشد کودک را به پزشک ارجاع می دهد تا داروهایی را برای او تجویز کند و داروهای مناسبی را دریافت کند.

راهکارهایی برای افزایش تمرکز در کودکان

اگر به کودک تان کمک کنید تا نظم خاصی داشته باشد و تمرکز خود در سنین پایین را افزایش دهد در دوران دبیرستان و دانشگاه و حتی محیط کار موفق خواهد بود و در این مقاله برخی از راهکارهای خانگی و نکاتی که والدین برای تمرکز کودکشان نیاز دارند را بیان می کنیم تا از آن ها استفاده کنید.

احتمال دارد مشکل توجه در بسیاری از موارد به خاطر کمبود مهارت در این زمینه باشد و بتوان آن را به خوبی با تمرین های ساده حل کرد و با داشتن اطلاعات لازم می تواند برای حل آن راهکارهای مناسبی را پیدا کرد.

1. افزایش تمرکز در کودکان، قوانین مناسبی وضع کنید

اگر کودک شما دانش آموز می باشد قوانینی را برای او تعیین و مشخص کنید تا تکالیفش را سر وقت و زمان مشخصی انجام دهد با این برخورد به او نشان می دهید که هر در زمان باید فعالیت مشخصی را انجام دهد و به کودک تان بگویید که تا پایان انجام تکالیف و کنترل آن نباید از تلویزیون و تماس تلفنی، بازی های ویدئویی و غیره استفاده کند، زیرا این کار باعث می شود تا وظایفش را به درستی انجام دهد و نیمه کاره رها نکند.

1. افزایش تمرکز در کودکان، کودک را تشویق کنید و به او جایزه بدهید

ار فرزندتان بپرسید که به چه کارهایی علاقه دارد و دوست دارند آن ها را انجام دهد و برای او یک جدول برای انجام کارهای خوب تنظیم کنید و یک هدف ماهانه برای آن در نظر بگیرید و زمانی که فرزندتان هر کاری را به درستی انجام داد به او یک ستاره بدهید و این ستاره ها نشان دهنده پاداشی باشد که آخر ماه می خواهد به آن برسد می تواند پاداش ها خرید یک کتاب، پارک رفتن، دوچرخه سواری کردن، سینما رفتن و غیره باشد.

1. افزایش تمرکز در کودکان، تاثیر بازی کردن را دست کم نگیرید

یکی از بهترین روش هایی که کودک می تواند تمرکز و توجه خود را افزایش دهد بازی کردن می باشد و نکته ای که در ای اصل اهمیت بسیاری دارد و باعث موفقیت می شود جذاب بودن بازی می باشد زیرا کودکانی جذب بازی هایی می شوند که احساس شادمانی و نشاط به آن ها دست می دهد و به این صورت بازی را یاد می گیرند.

همچنین والدین با توجه به سن کودک برای این که تمرکز کودکشان را افزایش دهند از بازی های مختلفی استفاده  می کنند مثلا جسمی را در وسط اتاق قرار دهید و به او بگویید هر کس بتواند مدت زمان طولانی تری به آن خیره شود برنده خواهد بود و یا کودک بخواهید چشم هایش را ببندد و اشکال هندسی را در اختیار او قرار دهید و از او بخواهید که با چشمان بسته نوع آن را حدس بزند در این صورت با اشکال آشنا می شود و تمرکزش افزایش می یابد.

علاوه بر این می توانید از کودک بخواهید تا شی نورانی که در حال حرکت می باشد را تعقیب کند و شما شی را در یک جهت به صورت صاف و دورانی حرکت دهید تا بتواند کودک تان آن را دنبال کند و می توانید با کودک تان توپ بازی کنید در مقابل او بنشینید و توپ را برای او بفرستید و بعد از گرفتن توپ مجددا آن را به سمت شما بفرستد این کار را تکرار کنید و روزانه مدت زمان تمرین را افزایش دهید.

بازی جذاب

یکی  دیگر از بازی ها به این صورت است که کلمه خاصی را با کودکتان قرار بگذارید که هر وقت آن را شنید دستش را بالا ببرد و شما باید کلمات متفاوتی را بیان کنید و آن کلمه را در میان این کلمات به صورت نامنظم بگویید. هم چنین می توانید برای فرزندتان داستان های کوتاهی را تعریف کنید و بعد از این داستان به پایان رسید سوالاتی را از او بپرسید ( در این حالت باید بین تعریف های داستان و پرسش از متن فاصله بیندازید تا کودک مجبور شود اطلاعاتش را حافظه نگه دارد.)

1. در زمان درس خواندن عوامل حواس پرتی را دور نگه دارید

محیطی که کودک در آن درس می خواند بسیار در حفظ تمرکزش نقش مهمی دارد و بهتر است در مکانی باشد که از بازیگوشی کودک جلوگیری شود و وسایلی که باعث بازیگوشی کودک می شود از او دور نگه داشته شود تا او با تمرکز به درسش برسد مثلا نوشتن تکالیف در جلوی تلویزیون، کار کردن با گوشی و یا وجود اسباب بازی های جذاب در جایی که کودک درس می خواند همگی از مواردی می باشد که بر روی تمرکز و یادگیری فرد تاثیر می گذارد.

1. به بهداشت خواب کودک توجه کنید

یکی از مواردی که بر روی تمرکز کودکتان اثر می گذارد نداشتن خواب کافی در طول شب یا داشتن ساعت خواب نامنظم می باشد و شاید باید ساعت خواب مشخصی را برای فرزندتان در نظر بگیرید و او را تشویق کنید که در ساعت مشخصی به خواب برود برای بچه هایی که دیرتر به خواب می روند می توانید قبل از خواب از دوش آبگرم استفاده کنید تا حد زیادی برای آن ها آرامش بخش و موثر باشد.

1. افزایش تمرکز در کودکان، رژیم غذایی سالمی را برای کودک در نظر بگیرید

نوع غذاهایی که کودک در طول روز می خورد بر سطح انرژی، خلق و خو و فعالیت های شناختی مانند تمرکز و حافظه اش تاثیر بسیاری می گذارد و به همین دلیل سعی کنید تا فرزندتان به خوردن غذاهای سالم عادت کند و شیرینی جات و مواد قندی استفاده نکند زیرا برای رشد کودک مناسب نمی باشد و سعی کنید بیشتر در تغذیه او از مواد پروتئینی، آجیل و سبزیجات استفاده شود تا باعث ارتقای مهارت های ذهنی او شود و قدرت تمرکز و توجه کودک افزایش یابد.

1. استرس ها و اضطراب های فرزندتان را شناسایی کنید

مشکل تمرکز در بسیاری از موارد احتمال دارد به خاطر درگیری های ذهنی شدیدی که برای کودک به وجود می آید و یا بی قراری و اضطراب باشد و باید سعی کنید تا به بی قراری ها و ترس ها و نگرانی های فرزندتان توجه داشته باشید به عنوان مثال باید وضعیت او را در مدرسه پیگیری کنید که آیا در سازگاری با محیط مدرسه مشکلی دارد یا خیر.

همچنین بسیار اهمیت دارد تا با کودک گفتگوی مستقیم و صحیحی داشته باشید و باید این فرصت را در اختیار کودکتان قرار دهید تا در مورد مشکلاتش به راحتی با شما صحبت کند و احساساتش را ابراز نماید و در صورتی که فکر می کنید  کودکتان با ترس های و اضطراب های زیادی مواجه می شوند برای پیگیری دقیق تر باید از مشاور کودک کمک بگیرید تا در این خصوص به شما کمک کند و راهکارهای درست را در اختیارتان قرار دهد.

1. افزایش تمرکز در کودکان، افسردگی دوران کودکی را بشناسید

بسیاری از والدین در مورد افسردگی دوران کودکی هیچ اطلاعی ندارند و فکر می کند که کودکان به مشکلات افسردگی دچار نمی شوند در حالی که آن ها باید این نکته را در نظر بگیرند که افسردگی محدودیت سنی ندارد و کودک تا افراد سالخورده را درگیر می کند اما علائم و نشانه های افسردگی در کودکان با افراد بزرگسال متفاوت می باشد به طور مثال بچه ها کمتر در مورد احساسات منفی شان حرف می زنند و غمگین بودنشان را نشان می دهند.

ممکن است برعکس شیطنت آن ها زیاد شود و لجباز و یکدنده شوند و در مورد هر موضوعی با شما به مخالفت بپردازند و در هنگام درس خواندن مشکلاتی مانند تمرکز نداشتن و ناتوانی در یادگیری را گزارش دهند و اگر در زمینه افسردگی در دوران کودکی اطلاعاتی داشته باشید راحت تر می توانید با دیدن علائم و نشانه ها برای بهبود آن اقداماتی را انجام دهید و به متخصص روانشناس مراجعه کنید تا از بروز مشکلات عمیق تر پیشگیری شود.

1. زمان بندی درستی برای درس خواندن کودک در نظر بگیرید

کودکان نمی توانند برای مدت طولانی پای مشق و تکلیف درسی بنشینند و به همین خاطر نباید از آن ها انتظار داشته باشید تا مانند بزرگسال به مدت یک یا دو ساعت بر روی درس تمرکز داشته باشند و هیچ گونه بازیگوشی نداشته باشند.

آن ها باید در کنار انجام دادن تکالیف مقداری استراحت کنند و شما باید سعی کنید تا اهداف معقولانه تری را برای کودک تان در نظر بگیرید و نوشتن تکالیف و خواندن درس هایتان را به دفعات کوچکتری تقسیم کنید به عنوان مثال بعد از نیم ساعت یا بیست دقیقه از کودکتان بخواهید که به سراغ بازی کردن برود و بعد حدود یک ربع دوباره مابقی تکالیفش را انجام دهد.

1. ویژگی های منحصر به فرد کودک را دریابید

سعی کنید تا در روش ارائه تکالیف به کودک انعطاف پذیری به خرج دهد و باید این نکته را در نظر بگیرید که هر کسی ویژگی های منحصر به فرد خودش را دارد و همه کودکان نمی توانند با یک شیوه یاد بگیرند  احتمال دارد کودک تمرکز کافی نداشته باشد و عدم تمرکزش به خاطر ناهماهنگی ویژگی ها درونی او با تکالیف درخواستی اش باشد در این خصوص باید استعدادهای کودکتان را کشف کنید تا بتوانید برنامه ریزی صحیح تر و دقیق تری داشته باشید.

برای مثال شیوه های یادگیری در افراد متفاوت است برخی کودکان از قوه شنیداری استفاده می کنند و سر و صداها را حس می کنند برخی دیگر توجه بینایی بالایی دارند و موضوعات مختلف را به صورت تصاویر ذهنی ثبت می کنند و شما باید بر روی کودکتان شناخت داشته باشید و با استفاده از روش هایی تمرکز او را افزایش دهید و باید از راهکارهایی استفاده کنید تا تناسب بیشتری با او داشته باشد و برای این که ویژگی های کودکتان را بهتر کشف کنید بهتر است از روانشناس کمک بگیرید زیرا در این خصوص تا حد زیادی کمک کننده می باشد.

منبع : افزایش تمرکز در کودکان | راه های افزایش تمرکز هنگام درس خواندن